احادیث وآیات قرآن درمورد احترام ونیکی به پدر ومادر
خدایا! ما را قدردان زحمات پدر و مادر بگردان.
وَقَضى رَبُّكَ اَلاَّ تَعْبُدُوا اِلاَّ اِيّاهُ وَبِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا اِمّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ اَحَدُهُما، اَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما اُفٍّ وَلا تَنْهَرْهُما وَقُلْ لَهُما قَوْلاً كَريما...
و خداى تو حكم فرموده كه، هيچ كس را جز او نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد اگر هر دو يا يكى از آنها به پيرى برسند (كه موجب رنج و زحمت باشند) زنهار كلمه اى كه رنجيده خاطر شوند مگو و كمترين آزار به آنان مرسان و با ايشان با احترام و بزرگوارانه سخن بگو.
و هميشه پر و بال تواضع و تكريم را با كمال مهربانى نزدشان بگستران و بگو: پروردگارا، به پدر و مادرم رحمت و مهربانى فرما، آنگونه كه آنان مرا در كوچكى تربيت كردند.
گرچه هستى ما از خداست، ليكن سبب زندگى و وجود ما، پدر و مادر است و ما شاخه اى از وجود اين دو عزيزيم و ميوه اى از بوستان محبّت و تربيت و مهر و عاطفه بى نظير پدر و مادريم.
انسان فراموشكار، وقتى به قدرت و موقعيتى رسيد، دوران عجز و كوچكى خويش را از ياد مى برد و پدر و مادر و زحمات طاقت فرساى آنان را فراموش مى كند، و چه ناسپاسى و كفرانى بدتر از اين؟
انسانيّت و اخلاق ايجاب مى كند كه پاسدار اين دو گوهر باشيم و در حال حياتشان از نيكى و احسان و پس از مرگشان از صدقات و ياد نيك غفلت نكنيم. ما امتداد وجودى والدين خوديم و فرزندان ما تدوام وجود مايند، چگونگى برخورد ما با پدر و مادر و احترام و نيكى ما به آنان سبب مى شود: كه فرزندان ما نيز در نسل آينده، حق شناس و قدردان و نيكوكار به بار آيند. فرزندان ما همانگونه خواهند بود كه ما با والدين خويش رفتار مى كنيم.
بارى ... اداى حقّ والدين و انجام سپاس زحمات آنان نيز مانند حقّ خدا و شكر نعمتهايش از عهده توانائى ما خارج است و تنها بايد زبان به عجز بگشائيم و بال تواضح و فروتنى به زير پاى آندو فرشته بگستريم.
با اينحال، توجّه به مقام پدر و مادر و شناخت قدر و منزلت آنان نزد خداوند، زمينه اداى بخشى از حق بزرگ آنان را فراهم مى سازد.
رواياتى كه در اين مجموعه چهل حديث والدين مطالعه مى كنيد، ما را با گوشه اى از وظايف خود در برابر والدين آشنا مى كند.
توفيق الهى يارمان باد كه از نيكو كاران به پدر و مادر خويش به حساب آئيم چرا كه رضايت خدا در رضايت آنان است.
خدايا! ما را قدردان زحمات پدر و مادر بگردان.
خدايا! ما را به تربيت نسلى با ايمان و حق شناس و پاكدل و نيكوكار موفق بدار.
1 قَالَ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ عَلِىٌّ عليه السلام: بِرُّ الوالِدَيْنِ اَكْبَرُ فَريضَةٍ.
اميرالمؤمنين على عليه السلام فرمود: بزرگترين و مهمترين تكليف الهى نيكى به پدر و مادر است.
2 قَالَ الصّادِقُ عليه السلام: اَفْضَلُ الْأَعْمالِ اَلصَّلاةُ لِوَقْتِها، وَبِرُّ الْوالِدَيْنِ وَالْجِهادُ فِى سَبيلِ اللّهِ.
امام صادق عليه السلام فرمود: برترين كارها عبارتست از: 1 ـ نماز در وقت 2 ـ نيكى به پدر و مادر 3 ـ جهاد در راه خدا.
3 ... فَقالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله : فَقَرَّ مَعَ والِدَيْكَ فَوَالَّذىِ نَفْسِى بِيَدِهِ لاَُنْسُهُما بِكَ يَوْما وَلَيْلَةً خَيْرٌ مِنْ جِهادِ سَنَةٍ.
مردى خدمت پيامبر اكرم صلی الله علیه و آلهآمد و گفت: پدر و مادر پيرى دارم كه به خاطر اُنس با من مايل نيستند به جهاد بروم، رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: پيش پدر و مادرت بمان، قسم به آنكه جانم در دست اوست اُنس يكروز آنان با تو از جهاد يكسال بهتر است. (البته در صورتى كه جهاد واجب عينى نباشد)
4 عَنْ اِبْنِ مَسْعُودٍ قالَ: سَئلْتُ رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله: اَىُّ الاَْعْمالِ اَحَبُّ اِلَى اللّهِ عَزَّوَجَلَّ؟ قالَ: اَلصَّلاةُ لِوَقْتِها، قُلْتُ ثُمَّ اَىُّ شَيْى ءٍ؟ قالَ: بِرُّالْوالِدَيْنِ، قُلْتُ: ثُمَّ اَىُّ شَيْى ءٍ؟ قالَ: اَلْجِهادُ فِى سَبيلِ اللّهِ.
ابن مسعود مى گويد: از پيامبر گرامى صلی الله علیه و آلهسؤال كردم محبوبترين كار پيش خدا كدام است؟ فرمود: نماز در وقت، گفتم: بعد از آن چه چيز؟ فرمود: نيكى به پدر و مادر، گفتم: بعد از آن چه چيز، فرمود: جهاد در راه خدا.
5 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: ما وَلَدٌ بارٌّ نَظَرَ اِلى اَبَوَيْهِ بِرَحْمَةٍ اِلاَّ كانَ لَهُ بِكُلِّ نَظْرَةٍ حِجَّةٌ مَبْرُورَةٌ فَقالُوا: يا رَسُولَ اللّهِ وَاِنْ نَظَرَ فِى كُلّ يَوْمٍ مِائَةَ نَظْرَةٍ؟ قالَ: نَعَمْ اللّهُ اَكْبَرُ وَاَطْيَبُ.
پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر فرزند نيكوكارى كه با مهربانى به پدر و مادرش نگاه كند در مقابل هر نگاه، ثواب يك حجّ كامل مقبول باو داده مى شود، سؤال كردند، حتى اگر روزى صد مرتبه به آنها نگاه كند؟ فرمود: آرى خداوند بزرگتر و پاكتر است.
6 عَنْ اَبى الْحَسَنِ الرِّضا عليه السلام قالَ: اِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ اَمَرَ بِثَـلاثَةٍ مَقْرُونٌ بِها ثَـلاثَةٌ اُخْـرى: اَمَرَ بِالصَّلاةِ وَالزَّكاةِ، فَمَنْ صَلّى وَلَمْ يُزَكِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلاتُهُ وَاَمَرَ بِالشُّـكْرِلَهُ وَلِلْـوالِـدَيْنِ، فَمَـنْ لَمْ يَشْـكُرْ والِدَيْهِ لَمْ يَشْـكُرِ اللّهَ، وَاَمَرَ بِاِتّقـاءِ اللّهِ وَصِلَةِ الرَّحِـمِ، فَمَنْ لَمْ يَصِـلْ رَحِـمَهُ لَمْ يَـتَّقِ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ.
امام رضا عليه السلام فرمود: خداوندمتعال فرمان داده سه چيز همراه سه چيز ديگر انجام گيرد:
1 ـ به نماز همراه زكات فرمان داده است، پس كسى كه نماز بخواند و زكات نپردازد نمازش نيز پذيرفته نمى شود.
2 ـ به سپاسگزارى از خودش و پدر و مادر فرمان داده است، پس كسى كه از پدر و مادرش سپاسگزارى نكند، خدا را شكر نكرده است.
3 ـ به تقواى الهى فرمان داده و به صله رحم، پس كسى كه صله رحم انجام ندهد تقواى الهى را هم بجا نياورده است.
7 قالَ الصادِقُ عليه السلام: بِرُّ الْوالِدَيْنِ مِنْ حُسْنِ مَعْرِفَةِ الْعَبْدِ بِاللّهِ اِذْ لا عِبادَةَ اَسْرَعُ بُلُوغا بِصاحِبِها اِلى رِضَى اللّهِ مِنْ حُرْمَةِ الْوالِدَيْنِ الْمُسْلِمَيْنِ لِوَجْهِ اللّهِ تَعالى.
امام صادق عليه السلام فرمود: نيكى به پدر و مادر نشانه شناخت شايسته بنده خداست. زيرا هيچ عبادتى زودتر از رعايت حرمت پدر و مادر مسلمان به خاطر خدا انسان را به رضايت خدا نمى رساند.
8 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ اَصْبَحَ مُطيعالِلّهِ فِى الْوالِدَينِ اَصْبَحَ لَهُ بابانِ مَفْتُوحانِ مِنَ الْجَنَّةِ وَاِن كانَ واحِدا فَواحدا.
پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: كسى كه دستور الهى را در مورد پدر و مادر اطاعت كند، دو درب از بهشت برويش باز خواهد شد، اگر فرمان خدا را در مورد يكى از آنها انجام دهد يك درب گشوده مى شود.
9 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: اَلْعَبْدُ الْمُطيعُ لِوالِدَيْهِ وَلِرَبِّهِ فِى اَعْلى عِلّييّنَ.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: بنده اى كه مطيع پدر و مادر و پروردگارش باشد، روز قيامت در بالاترين جايگاه است.
10 عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ حَجَّ عَنْ والِدَيْهِ اَوْ قَضى عَنْهُما مَغْرَما بَعَثَهُ اللّهُ يَوْمَ الْقيامَةِ مَعَ الاَْبْرارِ.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: كسـى كـه به نـيّت پـدر و مادرش حجّ انجام دهد يا بدهكارى آنها را بپردازد خداونـد او را در روز قيامت با نيكان برمى انگـيزد.
11 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ اَرْضى والِدَيْهِ فَقَدْ اَرْضَى اللّهَ وَمَنْ اَسْخَطَ والِدَيْهِ فَقَدْ اَسْخَطَ اللّهَ.
پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: آنـكه پـدر و مـادرش را خشـنود كـند، خـدا را خشـنود كـرده و كـسى كه پدر و مـادر خودرا به خشم آورد، خدا را به خشم آورده است.
12 عَنْ الصّادِقِ عليه السلام قالَ: بَيْنا مُوسَى بْنِ عِمْرانَ يُناجى رَبَّهُ عَزَّوَجَلَّ اِذْ رَأى رَجُلاً تَحْتَ عَرْشِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ فَقالَ: يا رَبِّ مَنْ هذَا الَّذى قَدْ اَظَلَّهُ عَرْشُكَ؟ فَقالَ: هذا كانَ بارّا بِوالِدَيْهِ، وَلَمْ يَمْشِ بِالنَّمَيمَةِ.
امام صادق عليه السلام فرمود: هنگامى كه حضرت موسى عليه السلاممشغول مناجات با پروردگارش بود، مردى را ديد كه در زير سايه عرش الهى در ناز و نعمت است، عرض كرد: خدايا اين كيست كه عرش تو بر او سايه افكنده است؟ خداوند متعال فرمود: او نسبت به پدر و مادرش نيكوكار بود و هرگز سخن چينى نمى كرد.
13 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: سِرْ سَنَتَيْنِ بِرَّوالِدَيْكَ، سِرْسَنَةً صِلْ رَحِمَكَ.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: دو سال راه برو به پدر و مادرت نيكى كن، يكسال راه برو و صله رحم انجام بده، (يعنى اگر پدر و مادرت در فاصله دورى هستند كه دو سال بايد راه بروى تا به آنها برسى و نيكى كنى ارزش دارد).
پـدر و مـادر و افزايش عُـمر و روزى
14 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ اَحَبَّ اَنْ يُمَدَّلَهُ فِى عُمْرِهِ وَاَنْ يُزادَ فِى رِزْقِهِ فَلْيَبِرَّ والِدَيْهِ وَلْيَصِلْ رَحِمَهُ.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه دوست دارد عمرش طولانى و روزيش زياد شود، نسبت به پدر و مادرش نيكى كند و صله رحم بجاى آورد.
15 عَنْ حَنّانِ بْنِ سُدَيْرقالَ: كُنّا عِنْدَ اَبِى عَبْـدِاللّهِ عليه السلاموَفـينا مُيَـسِّرٌ فَذَكَـرُوا صِـلَةَ الْقَـرابَةِ فَقالَ اَبُوعَبْدِاللّهِ عليه السلام: يا مُيَـسِّرُ قَدْ حَـضَرَ اَجَلُـكَ غَيْـرَ مَرَّةٍ وَلامَرَّتَيْنِ، كُلُ ذلِكَ يُؤَخِّرُاللّهُ اَجَـلَكَ، لِصِلَتِكَ قَرابَتَكَ، وَاِنْ كُنْتَ تُريدُ اَنْ يُزادَ فِى عُمْرِكَ فَبِرَّ شَيْخَيْكَ يَعْـنِى اَبَوَيْكَ.
حنان بن سُدير مى گويد: در حضور امام صادق عليه السلامبوديم كه مُيّسِر هم در ميان ما بود، از رابطه خويشاوندى سخن به ميان آمد، امام صادق عليه السلام فرمود: اى مُـيَسِّر چـند بار اجل و مرگ تو فـرا رسـيده و هـر بار خـداوند آنـرا بخـاطر صِله رحم با خويشاوندانت تأخير انداخته اسـت، اگر مى خواهـى خداوند عمر تو را زياد كند به پدر و مادرت نيكى كن.
16 عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: جاءَ رَجُلٌ اِلَى النَّبِىِّ صلی الله علیه و آله فَقالَ: يا رَسُولَ اللّهِ مَنْ اَبِرُّ؟ قالَ: اُمَّكَ، قالَ: ثُمَّ مَنْ؟ قالَ: اُمَّكَ، قالَ: ثُمَّ مَنْ؟ قالَ: اُمَّكَ، قالَ: ثُمَّ مَنْ؟ قالَ: اَباكَ.
امام صادق عليه السلام فرمود: مردى خدمت پـيامبر صلی الله علیه و آله آمد و گـفت: اى رسول خدا به چه كسى نيكى كنم؟ فرمود: به مـادرت، عـرض كرد، بعـد از او بـه چه كسى؟ فـرمود: به مادرت، گفت: سپس به چه كسى؟ فرمود: به مادرت سـؤال كرد: سپس به چه كسى؟ فـرمود: به پـدرت؟
17 عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله قالَ: بِرُّوا آباءَكُمْ يَبِرُّكُمْ اَبْناءُكُمْ، عَفُّوا عَنْ نِساءِ النّاسِ تُعَفُّ نِسائُكُمْ.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: به پدرانتان نيكى كنيد تا فرزندانتان به شما نيكى كنند، از زنان مردم چشم پوشى كنيد تا ديگران نسبت به زنهاى شما چشم پوشى كنند.
18 عَنْ اَبِى الْحَسَنِ مُوسى عليه السلام قالَ: سَأَلَ رَجُلٌ رَسُولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله: ما حَقُّ الْوالِدِ عَلى وَلَدِهِ؟ قالَ: لايُسَمّيهِ بِاسْمِهِ، وَلايَمْشى بَيْنَ يَدَيْهِ، وَلايَجْلِسُ قَبْلَهُ وَلايَسْتَسِبُّ لَهُ.
از امام كاظم عليه السلامنقل شده كه فرمود: مردى از پيامبر خدا صلی الله علیه و آله سؤال كرد: حقّ پدر بر فرزند چيست؟ حضرت فرمود: 1 ـ او را با نام صدا نكند 2 ـ در راه رفتن از او جلو نيفتند. 3 ـ قبل از او ننشيند 4 ـ كارى انجام ندهد كه مردم پدرش را فحش بدهند.
19 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: نَظَرُ الْوَلَدِ اِلى وَالِدَيْهِ حُبّا لَهُما عِبادَةٌ.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: نگاه محبت آميز فرزند به پدر و مادرش عبادت است.
20 عَنْ اَبِى وَلاّدِ الْحَنّاطِ قالَ: سَاَلْتُ اَبا عَبْدِاللّهِ عليه السلامعَنْ قَوْلِ اللّهِ: «وَبِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا» فَقالَ: اَلاِْحْسانُ اَنْ تُحْسِنَ صُحْبَتَهُما وَلا تُكُلِّفَهُما اَنْ يَسْأَلاكَ شَيْئا هُما يَحْتاجانِ اِلَيْهِ.
اَبى وَلاّد مى گويد: معناى آيه «وَبِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا» را از امام صادق عليه السلام پرسيدم، فرمود: احسان به پدر و مادر اينست كه رفتارت را با آنها نيكو كنى و مجبورشان نكنى تا چيزى كه نياز دارند از تو بخواهند. «يعنى قبل از درخواست آنان نيازشان را برطرف كنى».
21 قالَ اَبُوعَبْدِاللّهِ عليه السلام: لاتَمْلَأْ عَيْنَيْكَ مِنَ النَّظَرِ اِلَيْهِما اِلاّ بِرَحْمَةٍ وَرِقَّةٍ، وَلا تَرْفَعْ صَوْتَكَ فَوْقَ اَصْواتِهِما، وَلا يَدَيْكَ فَوْقَ اَيْدِيهِما وَلا تَتَقَدَّمْ قُدّامَهُما.
امام صادق عليه السلام فرمود: چشـمهايت را جـز از روى دلسـوزى و مهربـانى با پـدر و مادر خيـره مـكن و صـدايت را بلندتر از صـداى آنها نـكن دسـتهايت را بالاى دسـتهاى آنها مـبر، و جـلوتر از آنـان راه مرو.
22 قالَ اَبُوعَبْدِاللّهِ عليه السلام: ما يَمْنَعُ الرَّجُلَ مِنْكُمْ اَنْ يَبِرَّ والِدَيْهِ حَيَّيْنِ اَوْ مَيِّتَيْنِ، يُصَلِّىَ عَنْهُما وَيَتَصدَّقَ عَنْهُما وَيَحِجَّ عَنْهُما وَلَهُ مِثْلُ ذلِكَ، فَيَزيدُهُ اللّهُ(عزَّوجَلَّ) بِبِرِّهِ وَصَلاتِهِ خَيْرا كَثيرا.
امام صادق عليه السلام فرمود: چه چيز مانع شخص مى شود وقتى كه پدر و مادرش زنده يا مـرده اند به آنـها نـيكى كند، باين صـورت كه به نـيّت آنهـا نـماز بخواند، صـدقه بـدهد، حـجّ بجـا بياورد و روزه بـگيرد، زيـرا اگر چنـين كنـد ثـواب آنـها به پـدر و مـادر مى رسـد و بـه خـود شخص هم هـمانقـدر ثواب داده مى شود، به علاوه خداوند متعال به واسـطه كارهاى نـيك و نـماز او خير زيـادى به او عـطا مى كند.
23 عَنْ اَبِى جَعْفَرٍ عليه السلام قالَ: ثَلاثٌ لَمْ يَجْعَلِ اللّهُ (عَزَّوَجَلَّ) لاَِحَدٍ فِيهِنَّ رُخْصَةً اَداءُ الاَْمانَةِ اِلَى الْبَرِّ وَالْفاجِرِ وَالْوَفاءُ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَالْفاجِرِ وَبِرُّ الْوالِدَيْنِ بَرَّيْنِ كانا اَوْ فاجِرَيْنِ.
امام باقر عليه السلام فرمود: در سه چيز خداوندمتعال به احدى اجازه ترك آنها را نداده است.
1 ـ اداى امانت به مرد نيكوكار و فاسق.
2 ـ وفاى به عهد و پيمان نسبت به نيكوكار و فاسق.
3 ـ نيكى به پدر و مادر، نيكوكار باشند يا فاسق و لااُبالى.
24 فِيما كَتَبَ الرِّضا عليه السلاملِلْمَأْمُونِ: بِرُّ الْوالِدَيْنِ وَاجِبٌ، وَاِنْ كانا مُشْرِكَيْنِ وَلاطاعَةَ لَهُما فِى مَعْصِيَةِ الْخالِقِ.
در نوشته حضرت رضا عليه السلامبه مأمون آمده كه: نيكى به پدر و مادر واجب و لازم است اگر چه مشرك و كافر باشند، ولى در معصيت خدا نبايد اطاعتشان كرد.
25 عَنْ رَسُولِ اللّهِ صلی الله علیه و آله قالَ: مَنْ زارَ قَبْرَ والِدَيْهِ اَوْ اَحَدِهِما فِى كُلِّ جُمُعَةٍ مَرَّةً غَفَرَاللّهُ لَهُ وَ كَتَبَ بِرّا.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: كسى كه قبر پدر و مادر يا يكى از آندو را در هر جمعه يكبار زيارت كند خداوند او را مى بخشد و او را نيكوكار مى نويسد.
26 عَنْ اَبِى الْحَسَنِ عليه السلام قالَ: قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: كُنْ بارّا وَاقْتَصِرْ عَلَى الْجَنَّةِ وَاِنْ كُنْتَ عاقّا فَاقْتَصِرْ عَلَى النّارِ.
از امام رضا عليه السلام نقل شده كه فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: نسبت به پدر و مادر نيكوكار باش تا پاداش تو بهشت باشد ولى اگر عاقّ آنها شوى جهنّمى خواهى بود.
27 عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: لَـوْ عَـلِمَ اللّهُ شَيْـئا اَدْنـى مِنْ اُفٍّ لَنَـهى عَـنْهُ، وَهُـوَ مِنْ اَدْنـَى الْـعُقُوقِ وَمِنَ الْعُـقُوقِ اَنْ يَنْـظُرَ الرَّجُـلُ اِلى والِـدَيْهِ فَـيُحِـدَّ النَّظَـرَ اِلَيْهِما.
امام صادق عليه السلام فرمود: اگر خداوند چيزى كمتر از اُف (اوه) گفتن سراغ داشت از آن نهى مى كرد: و اُف گفتن از كمترين مراتب عاق شدن است. نوعى از عاق شدن اينست كه انسان به پدر و مادرش تيز نگاه كند. (خيره شود).
28 عَنْ اَبِى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: مَنْ نَظَرَ اِلى اَبَوَيْهِ نَظَرَ ماقِتٍ، وَهُما ظالِمانِ لَهُ، لَمْ يَقْبَلِ اللّهُ لَهُ صَلاةً.
امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه از روى نفرت به پدر و مادرش كه باو ستم كرده اند نگاه كند، نمازش در درگاه الهى پذيرفته نمى شود.
29 قالَ اَميرُ الْمُؤْمِنينَ عليه السلام: مَنْ اَحْزَنَ والِدَيْهِ فَقَدْ عَقَّهُما.
اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود: كسى كه پدر و مادر خويش را غمگين سازد عاق والدين شده است. (حقّ آنها را رعايت نكرده است.)
30 عَنْ اَبِى جَعْفِرٍ عليه السلام قالَ: اِنَّ اَبِى نَظَرَ اِلَى رَجُلٍ وَمَعَهُ اِبْنُهُ يَمْشِى وَالاِْبْنُ مُتَّكِى ءٌ عَلى ذِراعِ الاَْبِ، قالَ: فَما كَلَّمَهُ اَبى مَقْتا لَهُ حَتّى فارَقَ الدُّنْيا.
امام صادق عليه السلام فرمود: پدرم مردى را ديد كه پسرش همراهش راه مى رفت و به بازوى پدر تكيه كرده بود، (وقتى اين جريان را ديد) تا زنده بود از روى ناراحتى و خشم با او صحبت نكرد.
31 قالَ اَبُوعَبْدِاللّهِ عليه السلام: ثَلاثَةٌ مَنْ عازَّهُمْ ذَلَّ: اَلْوالِدُ وَالسُّلْطانُ وَالْغَريمُ.
امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس با اين سه نفر كشمكش كند خوار مى گردد: پدر، سلطان حق و شخص بدهكار.
32 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: اِيّاكُمْ وَعُقُوقَ الْوالِدَيْنِ، فَاِنَّ رِيحَ الْجَنَّةِ تُوجَدُ مِنْ مَسيرَةِ اَلْفَ عامٍ وَ لايَجِدُها عاقٌّ وَلاقاطِعُ رَحِمٍ.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: از عاقّ والدين شدن بپرهيزيد، زيرا با اينكه بوى بهشت از مسافت هزار سال به مشام مى رسد، عاق والدين و كسى كه قطع رحم كند آن بو را احساس نخواهد كرد. (يعنى بيش از هزار سال از بهشت فاصله دارد.)
33 عَنِ الصّادِقِ عليه السلام قالَ: لايَدْخُلُ الْجَنَّةَ الْعاقُّ لِوالِدَيْهِ وَ الْمُدْمِنُ الْخَمْرِ وَ الْمَنّانُ بِالْفِعالِ لِلْخَيْرِ اِذا عَمِلَهُ.
امام صادق عليه السلام فرمود: عاقّ والدين و شرابخوار و انسان خيّر منت گذار وارد بهشت نمى شوند.
34 قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: اَرْبَعَةٌ لايَنْظُرُ اللّهُ اِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ، عاقٌ وَ مَنّانٌ وَ مُكَذِّبٌ بِالْقَدَرِ وَمُدْمِنُ خَمْرٍ.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: در قيامت خدا به چهار گروه نظر رحمت نخواهد كرد:
1 ـ عاق والدين
2 ـ منّت گذار
3 ـ منكر قضاء و قدر
4 ـ شرابخوار
35 قالَ رَسولُ اللّهُ صلی الله علیه و آله: ثَلاثَةٌ مِنَ الذُّنُوبِ تُعْجَلُ عَقُوبَتُها وَلاتُؤَخَّرُ اِلَى الاخِرَةِ: عُقُوقُ الْوالِدَيْنِ، وَ الْبَغْىُ عَلَى النّاسِ وَكُفْرُ الاِْحْسانِ.
پيامبر گرامى اسلام صلی الله علیه و آله فرمود: كيفر سه گناه به قيامت نمى ماند (يعنى در همين دنيا مجازات مى شود.)
1 ـ عاق پدر و مادر
2 ـ ظلم و تجاوز به مردم
3 ـ ناسپاسى در مقابل احسان و نيكى.
36 عَن اَبِى عَبْدِاللّهِ عليه السلام قالَ: اَلذُّنُوبُ الّتِى تَظْلِمُ الْهَواءَ عُقُوقُ الْوالِدَيْنِ.
امام صادق عليه السلام فرمود: از گناهانى كه هوا را تيره و تار مى كند عاقّ والدين شدن است.
37 قالَ الصّادِقُ عليه السلام: عُقُـوقُ الْـوالِدَيْنِ مِنْ الْـكَبائِرِ لاَِنَّ اللّهَ (عَزَوَجَلَّ) جَـعَلَ الْــعاقَّ عَـصِيّا شَـقِيّا.
امام صادق عليه السلام فرمود: عاقّ پدر و مـادر شدن از گــناهان كبيره است، زيرا خداوند متعـال عاقّ والدين را گنـاهكارِ شـقى شمرده است.
38 عَنْ اَبى عَبْدِاللّهِ عليه السلام: اِنَّ رَسُـولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله حَضَـرَ شـابّا عِنْـدَ وَفـاتِهِ فَقالَ لَهُ: قُلْ: لااِلهَ اِلاَّاللّهُ، قـالَ: فَاعْـتَقَلَ لِسـانُهُ مِـرارا فَقـالَ لاِِمْـرَئَةٍ عِنْـدَ رَأسِهِ: هَـلْ لِهذا اُمٌّ؟ قـالَتْ: نَعَمْ اَنـَا اُمُّـهُ، قالَ: اَفَـساخِـطَةٌ اَنْـتِ عَلَيْهِ؟ قالَتْ: نَعَـمْ ما كَلَّمْتُهُ مُنْـذُسِتَّ حِجَجٍ، قـالَ لَـها: اِرْضـى عَـنْهُ، قـالَتْ: رَضـِىَ اللّهُ عَـنْهُ بِرِضـاكَ يـا رَسُولَ اللّهِ: فَقالَ لَهُ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله: قُلْ: لااِلَهَ اِلاَّاللّهُ قالَ: فَقـالَهَا ... ثُمَّ طَفَى …
امام صادق عليه السلام فرمود: هنگام مرگ جوانى، پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله كنار بستر او حضور يافتند و به جوان فرمودند: بگو لااِلهَ اِلاَّاللّهُ، فرمود: زبانش بند آمد، چند بار تكرار كرد ولى زبان او بند شد، پيامبر صلی الله علیه و آلهبه زنى كه كنار جوان بود فرمود: آيا اين جوان مادر دارد؟ زن گفت: بله، من مادر او هستم، فرمود: آيا از او ناراضى هستى؟ زن گفت: بله شش سال است با او صحبت نكرده ام، فرمود: از او راضى شو، زن گفت: يارسول اللّه بخاطر رضايت تو خدا از او راضى شود. (من از او راضى شدم) سپس پيامبر صلی الله علیه و آله بجوان فرمود: بگو لااِلَهَ اِلاَّاللّهُ، جوان در اين هنگام گفت: لااِلهَ اِلاَّاللّهُ و پس از لحظاتى مرد.
سوره الاسراء آیه ۲۳:
وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا
فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا ﴿۲۳﴾
و پروردگار تو مقرر كرد كه جز او را مپرستيد و به پدر و مادر [خود] احسان كنيد اگر يكى
از آن دو يا هر دو در كنار تو به سالخوردگى رسيدند به آنها [حتى] اوف مگو و به آنان
پرخاش مكن و با آنها سخنى شايسته بگوى (۲۳)
your lord has ordered you to worship none except him, and to be good to your parents. if either or both of them attain old age with you, do not say: "fie on you", nor rebuke them, but speak to
قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلاَّ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَكُم
مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ
الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿۱۵۱﴾
بگو بياييد تا آنچه را پروردگارتان بر شما حرام كرده براى شما بخوانم چيزى را با او شريك
قرار مدهيد و به پدر و مادر احسان كنيد و فرزندان خود را از بيم تنگدستى مكشيد ما شما
و آنان را روزى مىرسانيم و به كارهاى زشت چه علنى آن و چه پوشيده[اش] نزديك مشويد
و ن فسى را كه خدا حرام گردانيده جز بحق مكشيد اينهاست كه [خدا] شما را به [انجام دادن]
آن سفارش كرده است باشد كه بينديشد (۱۵۱)
say: 'come, i will recite to you what your lord forbids you; that you shall associate anything with him; that you shall be good to your parents, that you shall not kill your children because of poverty, we provide for you and for them, that you shall not commit foul deeds whether openly or in secret, and that you shall not kill the soul that allah has forbidden except by right. with such allah� charges you, in order that you understand
نیکی پدر و مادر
در هفت آیه از آیات قران کریم صراحتاٌ به نیکی پدر و مادر اشاره شده است:
سوره بقره آیه ۸۳
وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَ بَنِي إِسْرَائِيلَ لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللّهَ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى
وَالْمَسَاكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسْنًا وَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلاَّ قَلِيلًا
مِّنكُمْ وَأَنتُم مِّعْرِضُونَ ﴿۸۳﴾
و چون از فرزندان اسرائيل پيمان محكم گرفتيم كه جز خدا را نپرستيد و به پدر و مادر
و خويشان و يتيمان و مستمندان احسان كنيد و با مردم [به زبان] خوش سخن
بگوييد و نماز را به پا داريد و زكات را بدهيد آنگاه جز اندكى از شما [همگى] به حالت
اعراض روى برتافتيد (۸۳)
remember) when we made a covenant with the children of israel, you shall worship none except allah. show kindness to your parents, to kinsmen, to the orphans, and to the needy, and speak of goodness to people. establish your prayers and pay the obligatory charity. but, except for a few, you all turned your backs and gave no heed
وَ وَصَّيْنَا الْانسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا
{ سوره عنکبوت آیه 8 } ( و ما به انسان، توصيه نموديم كه به والدينش نيكى نمايد )
اميرالمومنين علي (ع) فرمود : بزرگترين و مهمترين تكليف الهي نيكي به پدر و مادر است. ميزان الحكمة جلد 10 صفحه 709
امام صادق (ع) فرمود : برترين كارها عبارت است از: 1- نماز در وقت 2- نيكي به پدر و مادر 3- جهاد در راه خدا. بحارالانوار جلد 74 صفحه 85
مردي خدمت پيامبر اكرم (ص) آمد و گفت : پدر و مادر پيري دارم كه به خاطر انس با من مايل نيستند به جهاد بروم ، رسول خدا (ص) فرمود : پيش پدر و مادرت بمان، قسم به آنكه جانم در دست اوست انس يكروز آنان با تو از جهاد يكسال بهتر است. ( البته در صورتي كه جهاد واجب عيني نباشد ).بحارالانوار جلد 74 صفحه 52
ابن‌مسعود مي‌گويد: از پيامبر گرامي(ص) سؤال كردم، محبوبترين كار پيش خدا كدام است؟ فرمود: نماز در وقت، گفتم: بعد از آن چه چيز؟ فرمود: نيكي به پدر و مادر، گفتم: بعد از آن چه چيز، فرمود: جهاد در راه خدا. ( بالاترین جهاد یعنی جهاد اکبر ، مخالفت با هواهای نفسانی ) بحارالانوار جلد 74 صفحه 70
پيامبر خدا (ص) فرمود: هر فرزند نيكوكاري كه با مهرباني به پدر و مادرش نگاه كند در مقابل هر نگاه، ثواب يك حج كامل مقبول به او داده ميشود، سؤال كردند، حتي اگر روزي صدمرتبه به آنها نگاه كند؟ فرمود: آري خداوند بزرگتر و پاكتر است. بحارالانوار جلد 74 صفحه 73
امام رضا (ع) فرمود : خداوند متعال فرمان داده سه چيز همراه سه چيز ديگر انجام گيرد : 1- به نماز همراه زكات فرمان داده است، پس كسي كه نماز بخواند و زكات نپردازد نمازش نيز پذيرفته نمي‌شود. 2-به سپاسگذاري از خودش و پدر و مادر فرمان داده است، پس كسي كه از پدر و مادرش سپاسگذاري نكند، خدا را شكر نكرده است. 3- به تقواي الهي فرمان داده و به صله‌ي رحم، پس كسي كه صله‌ي رحم انجام ندهد تقواي الهي را هم بجا نياورده است. بحارالانوار جلد 74 صفحه 77
امام صادق(ع) فرمود: نيكي به پدر و مادر نشانه‌ي شناخت شايسته‌ي بنده خداست. زيرا هيچ عبادتي زودتر از رعايت حرمت پدر و مادر مسلمان به خاطر خدا انسان را به رضايت خدا نمي‌رساند.بحارالانوار جلد 74 صفحه 77
پيامبر اكرم (ص) فرمود : بنده‌اي كه مطيع پدر و مادر ( البته مطیع بودن در برابر پدر و مادر در راه دین و گرنه اگر پدر و مادر معصیت از ما خواستند نباید انجام دهیم ) و پروردگارش باشد ، روز قيامت در بالاترين جايگاه است.كنزالاعمال جلد 16 صفحه 467
رسول خدا (ص) فرمود : كسي كه به نيت پدر و مادرش حج انجام دهد يا بدهكاري آنها را بپردازد خداوند او را در روز قيامت با نيكان برمي‌‌انگيزد. كنزالاعمال جلد 16 صفحه 468
پيامبر اكرم(ص) فرمود: آنكه پدر و مادرش را خشنود كند، خدا را خشنود كرده و كسي كه پدر و مادر خود را به خشم آورد، خدا را به خشم آورده است. كنزالاعمال جلد 16 صفحه 470
امام صادق (ع) فرمود : هنگامي كه حضرت موسي(ع) مشغول مناجات با پروردگارش بود، مردي را ديد كه در زير سايه‌ي عرش الهي در ناز و نعمت است، عرض كرد: خدايا اين كيست كه عرش تو بر او سايه افكنده است؟ خداوند متعال فرمود: او نسبت به پدر و مادرش نيكوكار بود و هرگز سخن‌چيني نمي‌كرد. بحارالانوار جلد 74 صفحه 65
پيامبرخدا(ص) فرمود: دو سال را برو به پدر و مادرت نيكي كن، يكسال راه برو و صله‌ي رحم انجام بده، (يعني اگر پدر و مادرت در فاصله‌ي دوري هستند كه دو سال بايد راه بروي تا به آنها برسي و نيكي كني ارزش دارد). بحارالانوار جلد 74 صفحه 83
پيامبر خدا(ص) : فرمود : كسي كه دوست دارد عمرش طولاني و روزيش زياد شود، نسبت به پدر و مادرش نيكي كند و صله‌ي رحم بجاي آورد.كنزالاعمال جلد 16 صفحه 475
حنان ابن سُدير مي‌گويد : در حضور امام صادق(ع) بوديم كه مُيّسِر هم در ميان ما بود، از رابطه خويشاوندي سخن به ميان آمد، امام صادق(ع) فرمود: اي مُيّسِر چند بار اجل و مرگ تو فرا رسيده و هر بار خداوند آنرا بخاطر صله رحم با خويشاوندانت تأخير انداخته است، اگر مي‌خواهي خداوند عمر تو را زياد كند به پدر و مادرت نيكي كن. بحارالانوار جلد 74 صفحه 84
امام صادق(ع) فرمود: مردي خدمت پيامبر(ص) آمد و گفت: اي رسول خدا به چه كسي نيكي كنم؟ فرمود: به مادرت، عرض كرد: بعد از او به چه كسي؟ فرمود: به مادرت، گفت: سپس به چه كسي؟ فرمود: به مادرت، سؤال كرد: سپس به چه كسي؟ فرمود: به پدرت.بحارالانوارجلد 74 صفحه 49
رسول خدا(ص) فرمود: به پدرانتان نيكي كنيد تا فرزندانتان به شما نيكي كنند، از زنان مردم چشم‌پوشي كنيد تا ديگران نسبت به زنهاي شما چشم‌پوشي كنند.كنزالاعمال جلد 16 صفحه 466
از امام كاظم(ع) نقل شده كه فرمود: مردي از پيامبر خدا(ص) سؤال كرد: حق پدر بر فرزند چيست؟ حضرت فرمود: 1- او را با نام صدا نكند. 2- در راه‌رفتن از او جلو نيفتد. 3- قبل از او ننشيند. 4- كاري انجام ندهد كه مردم پدرش را فحش دهند.بحارالانوار جلد 74 صفحه 45
رسول خدا(ص) فرمود: نگاه محبت‌آميز فرزند به پدر و مادرش عبادت است.بحارالانوارجلد 74 صفحه 80
اَبي ولّاد مي‌گويد: معناي آية «وَبِالوَالِدَينِ اِحسَاناً» را از امام صادق(ع) پرسيدم، فرمود: احسان به پدر و مادر اينست كه رفتارت را با آنها نيكو كني و مجبورشان نكني تا چيزي كه نياز دارند از تو بخواهند. «يعني قبل از درخواست آنان نيازشان را برطرف كني».بحارالانوار، جلد 74 صفحه 79
امام صادق(ع) فرمود: چشمهايت را جز از روي دلسوزي و مهرباني با پدر و مادر خيره مكن و صدايت را بلندتر از صداي آنها نكن، دستهايت را بالاي دستهاي آنها مبر، و جلوتر از آنان راه مرو.بحارالانوار، جلد 74 صفحه 79
امام صادق(ع) فرمود: چه چيز مانع شخص ميشود وقتي كه پدر و مادرش زنده يا مرده‌اند به آنها نيكي كند، به اين صورت كه به نيت آنها نماز بخواند، صدقه بدهد، حج بجا بياورد و روزه بگيرد، زيرا اگر چنين كند ثواب آنها به پدر و مادر ميرسد و به خود شخص هم همانقدر ثواب داده ميشود، به علاوه خداوند متعال به واسطة كارهاي نيك و نماز او خير زيادي به او عطا مي‌كند.بحارالانوار جلد 74 صفحه 46
امام باقر(ع) فرمود: در سه چيز خداوند متعال اجازه ترك آنها را نداده است. 1- اداي امانت به مرد نيكوكار و فاسق. 2- وفاي به عهد و پيمان نسبت به نيكوكار و فاسق. 3- نيكي به پدر و مادر، نيكوكار باشند يا فاسق و لاابالي.بحارالانوار جلد 74 صفحه 56
در نوشته امام رضا(ع) به مأمون آمده كه: نيكي به پدر و مادر واجب و لازم است اگر چه مشرك و كافر باشند، ولي در معصيت خدا نبايد اطاعتشان كرد.بحارالانوار جلد 74 صفحه 72
از امام رضا(ع) نقل شده كه فرمود: رسول خدا(ص) فرمود: نسبت به پدر و مادر نيكوكار باش تا پاداش تو بهشت باشد ولي اگر عاقّ آنها شوي جهنمي خواهي بود.اصول كافي جلد 2 صفحه 348
امام صادق(ع) فرمود: اگر خداوند چيزي كمتر از اُف (اوه) گفتن سراغ داشت از آن نهي مي‌كرد: و اُف‌گفتن از كمترين مراتب عاق‌شدن است. نوعي از عاق‌شدن اين است كه انسان به پدر و مادرش تيز نگاه كند. (خيره شود).اصول كافي جلد 2 صفحه 348
امام صادق(ع) فرمود: كسي كه از روي نفرت به پدر و مادرش كه به او ستم كرده‌اند نگاه كند، نمازش در درگاه الهي پذيرفته نمي‌شود.اصول كافي جلد 4 صفحه 50
اميرالمؤمنين علي(ع) فرمود: كسي كه پدر و مادر خويش را غمگين سازد عاق والدين شده است. (حق آنها را رعايت نكرده است).بحارالانوار جلد 74 صفحه 64
امام صادق (ع) فرمود: پدرم مردي را ديد كه پسرش همراهش راه مي‌رفت و به بازوي پدر تكيه كرده بود، (وقتي اين جريان را ديد) تا زنده بود از روي ناراحتي و خشم با او صحبت نكرد.بحارالانوار جلد 74 صفحه 64
امام صادق(ع) فرمود: هر كس با اين سه نفر كشمكش كند خوار ميگردد: پدر، سلطان حق و شخص بدهكار.بحارالانوار جلد 74 صفحه 71
پيامبر خدا(ص) فرمود: از عاق والدين‌شدن بپرهيزيد، زيرا با اينكه بوي بهشت از مسافت هزارسال به مشام ميرسد، عاق والدين و كسي كه قطع رحم كند آن بو را احساس نخواهد كرد. (يعني بيش از هزار سال از بهشت فاصله دارد.)بحارالانوار جلد 74 صفحه 62
امام صادق(ع) فرمود: عاق والدين و شرابخوار و انسان خير منت‌گذار وارد بهشت نمي‌شود.بحارالانوار جلد 74 صفحه 74
رسول خدا(ص) فرمود: در قيامت خدا به چهار گروه نظر رحمت نخواهد كرد: 1- عاق والدين 2- منت‌گذار 3- منكر قضا و قدر 4- شرابخوار بحارالانوار جلد 74 صفحه 71
رسول اكرم (ص) فرمود: كيفر سه گناه به قيامت نمي‌ماند (يعني در همين دنيا مجازات ميشود). 1- عاق پدر و مادر 2- ظلم و تجاوز به مردم 3- ناسپاسي در مقابل احسان و نيكي.بحارالانوار جلد 74 صفحه 74
امام صادق (ع) فرمود: از گناهاني كه هوا را تيره و تار مي‌كند عاق والدين شدن است.بحارالانوار جلد 74 صفحه 74
امام صادق (ع) فرمود: عاق پدر و مادر شدن از گناهان كبيره است، زيرا خداوند متعال عاق والدين را گناهكار شقي شمرده است.بحارالانوار جلد 74 صفحه 74
امام صادق (ع) فرمود: هنگام مرگ جواني، پيامبر خدا (ص) كنار بستر او حضور يافتند و به جوان فرمودند: بگو لااله‌الا‌الله، زبانش بند آمد، چند بار تكرار فرمودند، ولي زبان او بند شد، پيامبر (ص) به زني كه كنار جوان بود فرمود: آيا اين جوان مادر دارد؟ زن گفت: بله، من مادر او هستم، فرمود: آيا از او ناراضي هستي؟ زن گفت: بله شش سال است با او صحبت نكرده‌ام، فرمود: از او راضي شو، زن گفت: يارسول‌الله بخاطر رضايت تو خدا از او راضي شود. (من از او راضي هستم) سپس پيامبر(ص) به جوان گفت: بگو لااله‌الا‌الله، جوان در اين هنگام گفت: لااله‌الا‌الله و پس از لحظاتي مُرد.بحارالانوار جلد 74 صفحه 75
امام سجاد(ع) فرمود: مردي خدمت رسول خدا (ص) رسيد و گفت: اي رسول خدا، من هيچ كار زشتي نمانده كه انجام نداده باشم، آيا مي‌توانم توبه كنم؟ رسول خدا (ص) فرمود: آيا هيچيك از پدر و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. حضرت فرمود: برو به او نيكي كن (تا آمرزيده شوي). وقتي او راه افتاد پيامبر(ص) فرمود: كاش مادرش زنده بود. (يعني اگر او زنده بود و به او نيكي مي‌كرد، زودتر آمرزيده مي‌شد).بحارالانوار جلد 74 صفحه 82
حضرت محمد (ص) : همچنانکه فرزند در صورت عدم ادای حقوق پدر و مادر عاق آنها میشود پدر و مادر نیز چنانچه فرزند صالح باشد و حقش را ادا نکنند عاق فرزند می شوند. خصال الصدوق باب الاثنین حدیث 67
حضرت محمد (ص) : از جمله حقوق فرزند بر پدرش سه چیز است ، او را نام نیک گذارد و نوشتن آموزد و چون بالغ شود برای او زن بگیرد. روضة الواعظین صفحه 369
حضرت محمد (ص) : مردی از حضرت رسول (ص) پرسید حق پدر بر فرزندش چیست ؟ فرمود او را به نامش نخواند ، و جلو او راه نرود ، پیش از او ننشیند ، و موجب دشنام او نشود { با مردم طوری رفتار نکند که به پدرش دشنام دهند }. اصول کافی جلد 3 باب البر بالوالدین حدیث 5 و 9
حضرت محمد (ص) : مردی خدمت نبی اکرم (ص) آمد و عرض کرد ای رسول خدا به چه کسی نیکی کنم ؟ فرمود به مادرت گفت سپس به که ؟ فرمود به مادرت ، گفت سپس به که ؟ فرمود به مادرت ، { برای مرتبه چهارم } عرض کرد سپس به که ؟ فرمود به پدرت. اصول کافی جلد 3 باب البر بالوالدین حدیث 5 و 9
حضرت محمد (ص) : خشنودی خدا تمامش در خشنودی پدر و مادر و خشم خدا در خشم آندو است. جامع الاخبار صفحه 98
حضرت محمد (ص) : نگاه محبت آمیز فرزند به پدر و مادرش عبادت است. تحف العقول مواعظ النبی (ص)
حضرت محمد (ص) : هرکه به والدینش احسان و نیکی کند خداوند عمرش را زیاد گرداند. روضة الواعظین صفحه 368
حضرت محمد (ص) : خداوند لعنت کند بر والدینی که فرزندشان را بر نافرمانی خودشان وادار کنند. بحارالانوار جلد 77 صفحه 58
حضرت محمد (ص) : خداوند رحمت کند پدر و مادری را که فرزندشان را بر نیکی کردن به آنها وادار کنند. بحارالانوار جلد 77 صفحه 58
حضرت محمد (ص) : هرکه پدر و مادرش را اندوهگین سازد آنها را نافرمانی کرده است. بحارالانوار جلد 77 صفحه 58
حضرت محمد (ص) : از نفرین پدر بترسید و دور باشید که بالای ابر ( به آسمان ) بلند شود و خداوند عزوجل ( به فرشتگان ) فرماید : آنرا به سوی من بلند کنید تا برایش استجابت کنم ، و از نفرین مادر بترسید که آن از شمشیر تیزتر است. مجموعه ورام جلد 1 صفحه 12
حضرت محمد (ص) : به فرزندان خود شنا کردن و تیر اندازی بیاموزید. طرائف الحکم جلد 2 صفحه 117 نقل از وسائل
حضرت محمد (ص) : بر در بهشت دیدم نوشته شده ؛ تو بر هر بخیل و ریاکار و عاق { والدین } و سخن چین حرام هستی. جامع الاخبار صفحه 98
حضرت محمد (ص) : مردی خدمت پیغمبر خدا (ص) آمد و عرض کرد یا رسول الله من با شور و نشاط به جهاد تمایل دارم ، نبی اکرم (ص) به او فرمود پس در راه خدا جهاد کن که اگر کشته شوی در نزد خداوند زنده بوده و روزی خواهی خورد و اگر ( در اینراه به اجل طبیعی ) بمیری پاداش تو بر خداوند است و اگر سالم از میدان جنگ برگشتی از گناهانت پاک شوی مانند روز ولادتت ؛ عرض کرد یا رسول الله (ص) من پدر و مادر پیری دارم که گمان میکنند به من اُنس گرفته اند و خروج مرا ( از نزد خود ) خوش ندارند ، رسول خدا (ص) فرمود در این صورت نزد والدینت بمان قسم به آنکه جامن من در دست اوست موآنست آنها یک شبانه روز به تو از جهاد یکسال بهتر است. اصول کافی جلد 3 باب البر بالوالدین حدیث 10
حضرت محمد (ص) : میان فرزندانتان به عدالت رفتار کنید همچنانکه دوست دارید در احسان و لطف میان شما به عدالت رفتار نمایند. سفینة البحار جلد 2 صفحه 684
حضرت محمد (ص) : فرزندانتان را با اسامی پیغمبران نام گذارید و بهترین نامها عبدالله و عبدالرحمن است. سفینة البحار جلد 2 صفحه 684
